
Tijd
voor
wat was
wat is
en
wat zal zijn
is
geen verloren tijd
maar
LEEF - TIJD
waarmee
verandering begint.
voor
wat was
wat is
en
wat zal zijn
is
geen verloren tijd
maar
LEEF - TIJD
waarmee
verandering begint.
.
Anny
Anny
Dat blijkt ook weer uit volgende waar gebeurd verhaal.
En dan denk ik o.a. aan herste (vetspek) in de pan en de bookeskook (boekweitpannenkoek) waar soms ook nog spek in meegebakken werd. Staan deze gerechten tegenwoordig nog op het menu? Worden ze nog wel gegeten?Neem nou bijvoorbeeld die pan met herste. Deze stond vroeger bij de meeste gezinnen 's ochtends op de ontbijttafel. Het in repen gesneden vet varkensspek, waar een zwaars (is zwoerd) aanzat, werd helemaal uitgebakken in de koekenpan, totdat de zwaars knappend was, dan was ie namelijk op zijn allerlekkerst. Het vet wat hiervan overbleef werd met een snee brood opgesopt en daaroverheen werd een laag kruutje (appelstroop) gesmeerd. Kruutje werd toen meestal in grote bussen ingekocht. Het smaakte eigenlijk overal bij. Dat gebruik is overigens nog gebleven. Ja, die pan met herste: het was een lekkernij dat nooit verveelde, al kreeg je dat elke dag voorgeschoteld.Tegenwoordig worden deze gerechten voor velen zelfs afgeraden. Men krijgt te maken met een te hoog cholesterol, wat weer niet goed is voor hart en bloedvaten. Maar bestond dat vroeger, dan niet? Vroeger verrichtte men in het algemeen zwaarder lichamelijk werk en dan waren die extra vetten die je tijdens de maaltijden binnenkreeg juist heel goed. Tegenwoordig, lijkt wel het omgedraaide. Toch wordt hier en daar nog dit oude recept klaargemaakt. Ik kom geregeld bij mensen over de vloer, die 'de pan met herste' nog eens keer per week voor de dag halen, en dat gebeurd op de zondagochtend. Als je dan toevallig door hun straat zou komen, dan kan je van verre al de herste-geur opsnuiven. Vroeger ging dat bij ons thuis precies zo. Mam heeft ervoor, realiseer ik me nu pas goed, toch altijd vroeg uit de veren gemoeten, wilde ze de pan met herste voor haar grote gezin op tijd klaar hebben.Wat eten we heden ten dage?We gaan naar de Chinees of kiezen voor de Italiaan of nemen het Hongaars restaurant, maar je kunt ook naar de frietkraam gaan en ga zo maar door, mogelijkheden te over. Ook de kant en klare gerechten liggen in de winkels te kus en te keur. Je kunt ze zelfs thuis bezorgd krijgen. Alles kan, lekker gemakkelijk, wordt gedacht. Maar als men zo af eens de tijd neemt en een potje kookt uit het receptenboek uit grootmoeders tijd, dan proef je als het ware de nostalgie, heimwee naar toen.De vraag is: aten de mensen vroeger beter dan nu? In ieder geval de eetgewoontes zijn door de tijden heen wel veranderd.
Vroeger was er altijd iemand bij ons thuis die heel erg bang was voor onweer en dat was oos mam. En vooral als het 's nachts onweerde was dat heel duidelijk merkbaar. Dan werden we allemaal uit bed getrommeld en verzocht naar beneden te komen om ons in de huiskamer te verzamelen. Haar redenering was: mocht de bliksem inslaan, dan had ze haar kroost dicht bij zich in de buurt en dat gaf haar een veiliger gevoel. De kaarsen werden dan voor de dag gehaald en aangestoken, voor het geval dat het licht uit mocht uitvallen. Het liefste zou ze met ons de kelder in gedoken zijn (dat was volgens haar een nog veiliger plek), maar daar konden we haar dan nog net van tegenhouden. En als we dan zo bij elkaar zaten, vertelde pap altijd heel spannende oorlogsverhalen. Een beetje akelig vonden we dat wel, maar och, we wisten dat het over de verleden tijd ging. Soms vroegen we hem er zelfs om. Ook werd de rozenkrans tevoorschijn gehaald en baden we het rozenhoedje, het zou misschien een beetje kunnen helpen dat het onweer snel over ging, al was het dan alleen al voor mam.Toch is die grote onweerangst van mam niet echt door haar kinderen overgenomen. Moet wel toegeven, dat ik onweer niet echt plezierig vind en blij ben als het voorbij is. Zou die onweerangst er toch ergens in me zijn opgeslagen?Toen pap, mam en de 5 kleinsten ergens in het Brabantse land op de camping lagen, deed zich in Roggel een hevig onweer voor. Precies, zoals mam ons geleerd had, gingen wij, de thuisblijvers met nog een paar logeetjes, het hele ritueel van mam nadoen.De verzameling rondom de tafel. De kaarsen werden aangestoken en ook de verhalen die we kenden, ontbraken niet. Ook hadden we nog een extra voorzorgmaatregel getroffen, namelijk de hoofdriedel in de meterkast omgezet. Dat bleek achteraf geen goed idee te zijn. Want wat is gebeurd? Het huis dat op de vlaken lag, kreeg toen nog meer aantrekkingskracht voor de bliksem. Plotsklaps bliksemde en donderde het tegelijk, het was secondewerk. We zagen een grote vuurbol in de kamer en meteen erna een groot gat in de muur. De kamerlamp hing zowat op de eettafel en de stopcontacten waren van de muur gerukt. Daar zaten we met ons goed gedrag. Bang en ook niet bang. Mam, pap en de rest van de kinderen niet thuis en dan slaat de bliksem in. We hebben het hun niet meteen laten weten anders was hun vakantie natuurlijk bedorven.Mam is die onweerangst haar hele leven niet kwijtgeraakt. Zelfs in het verzorgingshuis, waar ze toch helemaal veilig en wel woonden, zat de schrik er nog steeds in en had ze niets liever dat iemand bij haar in de buurt bleef. 






Hei, bössel maore, hutje moos, selderie en ein sjpeerke paor.


